Quinoa
Hoewel quinoa vaak op dezelfde manier als graan gebruikt wordt, en daarom vaak ook onder de granen gecategoriseerd wordt (ook op Plantproef), behoort quinoa eigenlijk helemaal niet tot de graanfamilie. Vanwege de vergelijkbare voedingswaarde en de manier waar op het gebruik, wordt wordt quinoa vaak een pseudograan genoemd, net als boekweit en amarant.
Oorsprong
Quinoa komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika, in de buurt van het Titicaca-meer in de Andes. De Inca's cultiveerden quinoa daar rond 500 v.C., waarna het een van de belangrijke voedingsbron voor ze werd. Alleen de aardappel werd meer gegeten.
Het blijft een van de belangrijkste voedingsbronnen, tot de teelt in de 16e eeuw verboden wordt door de Spanjaarden. Nadat zij de Inca's hebben verslagen mag er geen quinoa meer verbouwd worden. In plaats daarvan worden de Inca's verplicht om geïmporteerde tarwe te telen. Op afgelegen gebieden bleef quinoa echter groeien, waardoor het later weer opnieuw geteeld kon worden.
In de westerse keuken is quinoa relatief nieuw. Vanaf 1980 begonnen mensen weer meer interesse in dit gezonde pseudograan te krijgen. De echte omslag kwam in 2013. Dat jaar werd door de VN uitgeroepen tot het "International Year of Quinoa" ↗️. Quinoa zou een significante bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van de hongerproblematiek. In datzelfde jaar verdubbelde de prijs ↗️.
Voedingswaarde
Tegelijk met de toenemende bekendheid kreeg quinoa al snel de naam "superfood". Dat betekent dat quinoa uitzonderlijk gezonde voedingsstoffen zou moeten bevatten.
Het pseudograan is dan ook heel gezond. Het bevat niet alleen veel eiwitten (14 gram per 100 gram), maar deze eiwitten zijn ook nog eens van heel hoge kwaliteit. In tegenstelling tot in graan bevat quinoa alle essentiële aminozuren. Alleen een compleet aminozuurprofiel is natuurlijk niet genoeg om tot de superfoods gerekend te kunnen worden. Naast eiwitten zit quinoa ook vol met vitamines, mineralen en antioxidanten. Zo is quinoa een goede bron van vitamine B2 en E, magnesium, ijzer en zink. Daarnaast is quinoa glutenvrij.
Wat kun je ermee
Quinoa is dus een erg gezonde voedingsbron, maar wat kun je ermee? Er zijn best veel opties om quinoa te gebruiken bij je gerechten. De meest voor de hand liggende is om het te gebruiken in plaats van rijst. Maar door de licht nootachtige smaak past het bij veel meer gerechten. Voor een simpele maaltijd is het erg lekker met wat groenten en deze miso-linzenjus.
Maar quinoa is gelukkig veelzijdiger dan dat. Zo misstaat het ook zeker niet in salades. Door quinoa toe te voegen krijgt je salade meer vulling, die ook nog eens heel gezond is. In deze salade wordt quinoa gecombineerd met boerenkool, extra gezond.
Een andere en heel leuke manier om quinoa te gebruiken is door het te verwerken tot een plantaardige burger. Zeker gecombineerd met bonen maak je op deze manier een voedzaam eiwitbommetje.
Bereiden
Quinoa is dus ontzettend gezond en breed in te zetten. Gelukkig is het ook helemaal niet moeilijk en duurt het ook niet lang. De bereidingswijze van quinoa lijkt namelijk wel wat op die van rijst. Je doet de quinoa samen met water in de pan (verhouding in gewicht 1:2) en kookt het tot de quinoa al het vocht heeft opgenomen. Houd hiervoor de kooktijd op de verpakking aan.
Doordat ook de bereiding van quinoa wel wat lijkt op die van rijst, kun je het ook heel makkelijk klaarmaken in een rijstkoker. In de rijstkoker is het het makkelijkst om niet een verhouding in gewicht aan te houden, zoals bij de bereiding in de pan, maar in volume. Dan is de verhouding ook weer 1:2, 1 kopje quinoa met 2 kopjes water (of bouillon!). Doe dit in de rijstkoker, zet hem aan - als je rijstkoker meerdere standen heeft gebruik je de stand voor witte rijst - en wacht tot het klaar is.
Ongeacht of je de quinoa in de pan of in de rijstkoker bereid, het is het lekkerst om de quinoa nadat het gaar is nog 10 minuten met een deksel op de pan te laten staan. Voordat je het serveert of verder verwerkt schep je het om om het luchtig te maken.
Sommige recepten vragen om gekookte quinoa. Zeker in Amerikaanse recepten wil het nog wel eens voorkomen dat er bijvoorbeeld 1,5 cup (een cup is 240ml) gekookte quinoa op de ingrediëntenlijst staat. Als je begint met gedroogde rauwe quinoa is dat wat onhandig. Hoeveel rauwe quinoa heb je dan nodig? In principe kun je ervan uitgaan 1 cup rauwe quinoa na bereiding 3 cups gekookte quinoa oplevert. Hoeveel gram 1 cup quinoa is? Ongeveer 185 gram.
Gerelateerde producten
Rijstkoker
Een rijstkoker maakt rijst koken een eitje. Maar je hoeft je niet te beperken tot alleen rijst, je kunt er dus ook prima quinoa in koken.
Instant pot
Een Instant pot is eigenlijk een soort snelkookpan op elektriciteit met meer mogelijkheden. Één van die mogelijkheden is om hem als rijstkoker te gebruiken, en daarmee kun je er ook prima quinoa in garen. Daarnaast is hij nog veel veelzijdiger. Hij is ontzettend handig voor het garen van gedroogde bonen, waardoor je die ook niet meer uit blik of pot hoeft te koken. Ook maak je er heel makkelijk bouillon, soep en stoofpotten in.
